تکنیک فاینمن: راهنمای مبتدیان برای یادگیری سریع
کلمه کلیدی:
تکنیک فاینمن
مقدمه
بهعنوان یک دانشآموز یا فردی که علاقهمند به یادگیری مادام العمر است، چیزهای زیادی برای جلب توجه شما رقابت میکنند. هر زمان که نیاز به تمرکز داشته باشید، این موارد میتوانند باعث حواس پرتی شما شوند.
خوشبختانه، ابزارهای یادگیری متعددی وجود دارد که ثابت شده است در تقویت توانایی شما برای درک کامل دروس موثر است.
یکی از این استراتژیها که به دانشآموزان کمک میکند درسها را بدون نیاز به استفاده از مطالب بسیار فنی درک کنند، تکنیک فاینمن است.
تسلط بر این فرایند 15 دقیقه طول میکشد و میتواند به شما کمک کند تا مطالب پیچیده مورد مطالعه را بهتر از زمانی که ساعتها بر روی خواندن کتابهای درسی صرف میکنید، جذب و درک نمایید. تنها چیزی که نیاز دارید یک دفترچه یادداشت خالی و یک خودکار یا مداد است.
ریچارد فاینمن که بود؟
ریچارد فاینمن که بهعنوان یکی از بزرگترین فیزیکدانان تمام دوران شناخته میشود، یک مربی مشتاق علم و یک چهره پر جنب و جوش در دنیای علمی بود. کارهای او جوایز متعددی از جمله جایزه آلبرت انیشتین (1954) و جایزه نوبل (1965) را برای مشارکت در زمینه الکترودینامیک کوانتومی برای او به ارمغان آورد.

فاینمن علاوه بر اینکه دانشمندی ماهر بود، از آموزش به دیگران لذت میبرد. سبک آکادمیک نامتعارف، حس شوخ طبعی خاص و توانایی استثنایی او در توضیح موضوعات پیچیده باعث شد که او لقب “توضیح دهنده بزرگ” را به خود اختصاص دهد.
“اتفاقاً، فاینمن فقط به خاطر اینکه یک معلم بزرگ و یک دانشمند در سطح جهانی بود، شهرت نداشت. وی همچنین یک شخصیت کامل و همه جانبه بود. او هیروگلیف مایاها را ترجمه کرد. او عاشق نواختن بانگو بود. درحالیکه به توسعه بمب اتمی در لوس آلاموس کمک می کرد، با کشف چگونگی نفوذ به گاوصندوق هایی که حاوی تحقیقات فوق سری بود، خود را سرگرم می کرد.”
بیل گیتس، “بهترین معلمی که هرگز نداشتم”
تکنیک فاینمن چیست؟
تکنیک فاینمن که به افتخار ریچارد فاینمن، فیزیکدان نظری برنده جایزه نوبل نامگذاری شده است، به شما کمک میکند مطالب جدید را در سطح عمیقتری درک کنید.
آیا تابهحال معلم یا همکاری داشتهاید که فقط با استفاده از عبارات فنی صحبت کند یا چیزهایی را با زبانی توضیح دهد که فهم آن واقعاً چالش برانگیز است؟ احتمالاً نتوانستید چیز زیادی از آن شخص بیاموزید زیرا بهسختی میتوانستید صحبتهای او را دنبال کنید.
هنگامی که مردم در مورد تکنیک حل مسئله فاینمن صحبت میکنند، اغلب کلمات معروف آلبرت انیشتین را نقل میکنند:
“اگر نمیتوانید چیزی را بهسادگی توضیح دهید، یعنی به اندازه کافی آن را درک نکردهاید.”
این بدان معناست که اگر بتوانید یک مفهوم پیچیده را به زبانی ساده توضیح دهید، درک خوبی از مفهومی که توضیح میدهید دارید. انجام این کار همچنین به شما کمک میکند تا حوزههای دشوار یا حوزههایی که در آن دچار سردرگمی میشوید را بشناسید، زیرا این جایی است که یا هنگام توضیح مفهوم گیر میکنید یا باید به استفاده از اصطلاحات پیچیده متوسل شوید.
تکنیک فاینمن یک استراتژی عالی برای یادگیری چیزهای جدید، عمیقتر کردن درک شما از یک مفهوم، تقویت یادآوری ایدههای خاص، یا مرور مطالب برای آمادگی قبل از آزمونها است.
همانطور که گفتیم، این مدل ذهنی بر اساس نام فیزیکدان برنده جایزه نوبل، ریچارد فاینمن، نامگذاری شد که بهعنوان فردی شناخته میشد که میتواند موضوعات پیچیده را به شکلی واضح توضیح دهد که همه – حتی کسانی که مدرکی در علوم ندارند – میتوانستند بفهمند. او توانست این رمز و راز را از اصول پیچیده علمی خارج کند. فاینمن همچنین در سال 1979 توسط مجله Omni بهعنوان “باهوشترین مرد جهان” انتخاب شد.
فاینمن هنگام تحصیل در پرینستون شروع به ثبت و برقراری ارتباط با اطلاعاتی که میدانست و چیزهایی که یا نمیدانست یا نمیفهمید، کرد. در پایان، یک دفترچه کامل از موضوعات و مسائلی داشت که آنها را جدا کرده و ترجمه کرده و دوباره جمع کرده و به زبان ساده یادداشت کرده بود.
اگرچه این تکنیک توسط یک فیزیکدان استفاده شده است، اما این بدان معنا نیست که استفاده از تکنیک فاینمن بهعنوان ابزاری موثر بهمنظور یادگیری سریعتر برای دیگران غیرممکن است.
هر کسی میتواند از تکنیک فاینمن برای موارد زیر استفاده کند:
- فهم بهتر ایدههایی که نمیتوانید آنها را درک کنید.
- مفاهیمی را که درک میکنید اما تمایل به فراموشی دارند را بهتر به خاطر بسپارید.
- برای امتحانات، کارآمدتر مطالعه کنید.
این استراتژی یادگیری برای یادگیری سریع مفاهیم فنی و غیرفنی موثر است و در چهار مرحله مختصر، خلاصه میشود.
“دانستن” به چه معناست؟
ریچارد فاینمن معتقد بود که “مطالعه دنیا از هر رشتهای جالبتر است .” او تفاوت بین دانستن چیزی و دانستن نام چیزی را درک کرد و همچنین متوجه شد که وقتی واقعاً چیزی را میدانید، میتوانید از آن دانش به طور گسترده استفاده کنید. وقتی شما فقط میدانید که چیزی چه نام دارد، هیچ احساس واقعی از چیستی آن ندارید. شما نمیتوانید آن را جدا کنید و با آن بازی کنید یا از آن برای ایجاد ارتباطات جدید و ایجاد بینش جدید استفاده کنید. وقتی چیزی را میدانید، برچسبها بیاهمیت میشوند، زیرا لازم نیست آن را در جعبهای که از آن بیرون آوردهاید، نگه دارید.
“کسی که میگوید میداند چه فکر میکند، اما نمیتواند آن را بیان کند، معمولاً نمیداند چه فکر میکند.”
دانستن نام چیزی به معنای درک آن نیست. ما با کلیات مبهم و ناقص صحبت میکنیم تا عدم درک خود را بپوشانیم.
“من و شما دانش و نظرات دیگران را بر اساس اعتمادمان به آنها به دست میآوریم که یک یادگیری بیهوده و سطحی است. ما باید آنها را از آن خود کنیم. اگر گوشتی که میخوریم هضم نشود، به ما تبدیل نشود، اگر ما را تغذیه و حمایت نکند، چه سودی برای ما دارد؟”
تکنیک فاینمن به شما کمک میکند چیزهایی را یاد بگیرید. اما یادگیری بهصورت مجزا و در خلأ اتفاق نمیافتد. ما نهتنها از کتابهایی که میخوانیم، بلکه از افرادی که با آنها صحبت میکنیم و مواضع، ایدهها و نظرات مختلفی که در معرض آنها قرار میگیریم، یاد میگیریم. ریچارد فاینمن همچنین توصیههایی در مورد نحوه مرتب سازی اطلاعات ارائه کرد تا بتوانید تصمیم بگیرید که چه چیزی مرتبط است و برای یادگیری چه چیزی باید زحمت کشید. (منبع)
دو نوع دانش

دانش را میتوان به دو سطح تقسیم بندی کرد:
دانستن چیزی و درک چیزی.
تکنیک فاینمن به شما کمک میکند دلیل واقعیاتی را که میدانید درک کنید. مثلاً میدانید که سنگی که از بالای ساختمان رها میشود به زمین برخورد میکند. درک این موضوع شامل این است که چرا سنگ بهجای رفتن به سمت آسمان به سمت پایین حرکت میکند.
ممکن است از فکر اینکه یک سنگ به سمت بالا حرکت کند، بخندید. اما آیا میتوانید علت سقوط سنگ را با پاسخی غیر از نیروی جاذبه توضیح دهید؟ در فضا، سنگ در اطراف شناور خواهد شد. چرا؟ چون شما میگویید فضا جاذبه ندارد.
بله گرانش دلیل سقوط سنگ به سمت زمین یا شناور شدن در فضا است، اما آیا میدانید چرا؟ گفتن اینکه گرانش باعث سقوط سنگ از بالای ساختمان به زمین میشود، دانستن چیزی است. دانستن اینکه چگونه و چرا گرانش باعث ایجاد اثر میشود، درک موضوع است.
بسیاری از اوقات، من و شما دانستن یک موضوع را بهعنوان درک و فهم آن موضوع فرض میکنیم.
تکنیک فاینمن به شما کمک میکند تا یک موضوع را تا حد زیادی یاد بگیرید و آن را برای مدت طولانی حفظ کنید. با آموزش یک مفهوم به زبان ساده، به درک خود از موضوع و حوزههای مشکلی که باید روی آنها کار کنید پی خواهید برد.
“من خیلی زود تفاوت بین دانستن نام یک چیز و درک کردن آن چیز را فهمیدم.”
ریچارد پی فاینمن (منبع)
مزایای تکنیک فاینمن چیست؟
استفاده از تکنیک فاینمن برای یادگیری مزایای متعددی دارد. اول، به شما کمک میکند تا درک کاملی از آنچه یاد میگیرید به دست آورید. هنگامی که اطلاعات موجود را به طور کامل درک کردید، برای تصمیم گیری آگاهانه و هوشمندانه در مورد موضوع، مجهزتر میشوید. همچنین اگر با موضوعات سخت و پیچیده دست و پنجه نرم میکنید که یکی از بزرگترین موانع یادگیری است، میتوانید از تکنیک فاینمن استفاده کنید.
استفاده از تکنیک فاینمن به شما این امکان را میدهد که مفاهیمی را که یاد میگیرید در عمل و در دنیای واقعی به کار ببرید زیرا قادر به درک مفاهیم و فرایندهای ایدههای پیچیده هستید. همچنین به بهبود مهارت تدریس شما کمک میکند، زیرا از این تکنیک برای آموزش اصول اساسی یک موضوع استفاده میکنید. تکنیک فاینمن همچنین ظرفیت شما را برای استفاده از مهارتهای تفکر انتقادی در مورد یک موضوع افزایش میدهد.
تکنیک فاینمن بهویژه برای افرادی که نوشتن را یک چالش میدانند، مفید است. زیرا فاینمن ترجیح نمیداد که دانش خود را مانند بسیاری از دانشمندان روی کاغذ بنویسد. در عوض، او از ارتباطات کلامی بهعنوان پایه و اساس اکثر آثار منتشر شده خود استفاده میکرد. او ترجیح میداد کتابها و خاطرات خود را دیکته کند و مقالات علمی که به او منتسب است از سخنرانیهایش رونویسی میشد.
فاینمن بهشدت به ارتباطات کلامی متکی بود، مانند زمانی که از نمودارهای کارتونی برای توضیح اصول بسیار علمی استفاده میکرد. فاینمن بهراحتی میتوانست با استفاده از شکلها، خطوط و نقاشیها، برای تشریح ایدههای پیچیده استفاده کند. این روش به او کمک کرد تا محدودیتهای یک بیان گیج کننده را از بین ببرد و قدرت داستان سرایی را در اولویت قرار دهد.
3 مزیت تکنیک فاینمن
1 – شما با ذهنی باز به مسائل نزدیک میشوید
کودکان و بزرگسالان دنیا را کاملاً متفاوت میبینند. هر زمان که به موضوع جدیدی نزدیک میشوید، این کار را با غرضورزی و تعصب انجام میدهید. از سوی دیگر، ذهن کودک همه چیز را به طور بیپیرایه و با هیجان واقعی در خود غوطهور میکند.
“پرسش این است که مغزها برای انجام چه کاری متولد شدهاند. برای کودکان خردسال، به معنای واقعی کلمه، جستجوی توضیحات به اندازه جستجوی غذا یا آب یک انگیزه عمیق است.”
آلیسون گوپنیک، استاد فلسفه در دانشگاه کالیفرنیا برکلی
تکنیک فاینمن به شما کمک میکند ذهن کودکانه خود را بیدار کنید. با کنار گذاشتن افکار از پیش تعیین شده، لذت یادگیری را دوباره کشف میکنید. تواضع و طراوت شگفت انگیزی که به شما کمک میکند بفهمید که چقدر نمیدانید.
2 – شما یاد میگیرید که چگونه سوالات بهتری بپرسید
شما زندگی را بدون پاسخ شروع میکنید و فقط با پرسیدن سوالات درست، پیش میروید. بچهها همیشه این کار را میکنند. آنها پیشپاافتادهترین جنبههای زندگی روزمره را تا جایی بررسی میکنند که هیچچیز دیگری برای کشف کردن باقی نماند.
با بهبود ظرفیت پرسشگری خود، در جستجو و بررسی دانش خود مؤثرتر عمل خواهید کرد. این به نوبه خود میتواند به شما کمک کند شکافها و ناسازگاریهایتان را شناسایی کنید و بفهمید آنچه واقعاً سرگرمکننده است، استخراج دانش از متخصصان اطرافتان است.
3 – اصطکاک در ارتباطات را کاهش میدهید
ما در دنیایی پر سر و صدا زندگی میکنیم. شما احتمالاً هر روز دهها ایمیل و پیامک ارسال و دریافت میکنید. این علاوه بر ساعتهایی است که برای تماسها و کنفرانسهای ویدئویی صرف میشود. اما چه بخشی از حجم سنگین اطلاعات را ضروری و مؤثر میدانید؟
“بنابراین، اینها ده قانون ارتباط مؤثر هستند که همگی در یک کلمه خلاصه میشوند: سادگی، ایجاز، اعتبار، سازگاری، تازگی، صدا، آرزو، تجسم، جستجو و زمینه.”
فرانک لونتز، کلماتی که کار میکنند
تکنیک فاینمن هنر ارتباط معنادار را برجسته میکند. این تکنیک به شما امکان میدهد پیچیدگیهای غیرضروری را حذف کنید و موضوعات پیچیده را به روشی مقرون به صرفه و روان توضیح دهید. (منبع)
“هر احمق باهوشی میتواند همه چیز را بزرگتر، پیچیدهتر و خشنتر کند. حرکت در جهت مخالف نیاز به نبوغ و شجاعت زیادی دارد.”
4 مرحله تکنیک فاینمن
در اینجا چهار مرحله اصلی مورد استفاده در تکنیک فاینمن برای دستیابی به اهداف یادگیری شما ذکر شده است.
1 – ایده یا مفهومی را انتخاب کنید که میخواهید در مورد آن بیاموزید، عمیقتر بفهمید یا در طول امتحانات بهسرعت به خاطر بیاورید.

مفهوم مورد نظر را مانند یک عنوان روی یک کاغذ خالی یا یک صفحه دفتر یادداشت، بنویسید.
پس از انتخاب مفهوم، هر آنچه را که از قبل در مورد موضوع میدانستید در صفحه خود یادداشت کنید. به هر بخش کوچکی از اطلاعاتی که میتوانید در مورد موضوع به خاطر بیاورید یا در گذشته یاد گرفتهاید فکر کنید. این برگه را در دسترس داشته باشید تا به نوشتن مطالبی که یاد میگیرید، ادامه دهید.
2 – تصور کنید که وظیفه دارید این مفهوم را به یک دانشآموز جدید آموزش دهید.
مفهوم را با استفاده از کلمات خود توضیح دهید، وانمود کنید که آن را به شخص دیگری آموزش میدهید. مطمئن شوید که از زبانی ساده و عادی استفاده میکنید، بدون اینکه تدریس خود را به بیان یک تعریف محدود کنید. خودتان را با توضیح موضوع از طریق بیان یک یا دو مثال به چالش بکشید تا مطمئن شوید که میتوانید این مفهوم را در زندگی واقعی به کار ببرید.
استفاده از تکنیک فاینمن به شما این امکان را میدهد که مفاهیمی که یاد میگیرید را در حل مسائل دنیای واقعی به کار ببرید زیرا قادر به درک فرایندها و مفاهیم ایدههای پیچیده هستید.
3 – اگر هنگام تمرین مرحله 2 گیر کردید، نگران نباشید. شما تازه شروع به یادگیری کردهاید، بنابراین همه چیز فوراً به سراغ شما نمیآید.
توضیحی را که ارائه کردید مرور کنید و نقاطی را که برایتان واضح نبود یا احساس کردید که توضیحتان متزلزل است را مشخص کنید. سپس، برای درک بهتر به مطالب و یادداشتهای منبع خود بازگردید. مرحله شماره 2 را دوباره با یادداشتهای جدید و اصلاح شده خود، تمرین کنید.
4 – اطمینان حاصل کنید که میتوانید این موضوع را برای کسی که چیزی در مورد آن موضوع نمیداند، توضیح دهید.
برای انجام این کار، زمانی که ایدهها یا مفاهیم را با کلمات خود مینویسید، باید از اصطلاحات ساده استفاده کنید. درحالیکه به کارگیری اصطلاحات تخصصی پیچیده برای شما جالب به نظر میرسد، مردم را گیج میکند و آنها را تشویق خواهد کرد که به موضوع اصلی توجه نکنند. اصطلاحات فنی را با کلمات سادهتر جایگزین کنید و به این فکر کنید که چگونه میتوانید درس خود را برای یک کودک توضیح دهید.
کودکان قادر به درک لغات تخصصی یا واژگان قلنبه و سلنبه نیستند. ازآنجاییکه علم مملو از اصطلاحات پیچیده است، نمودارهای فاینمن برای افرادی که در تلاش برای آموزش دادن بودند و همچنین برای افرادی که در تلاش برای درک آموزشهای مختلف بودند، بسیار مورد توجه قرار گرفت و ارزشمند شد. نمودارهای او بهسادگی میتوانست چیزهایی را توضیح دهد که دانشمندان دیگر ساعتها برای تدریس آنها به دانشآموزانشان وقت صرف میکردند.
اگر یک مفهوم بسیار فنی یا پیچیده است، استفاده از قیاسها نیز راه خوبی برای ساده کردن آنها هستند. مقایسهها یا قیاسها اساس یادگیری از طریق تجربه هستند و به این دلیل خوب کار میکنند که از تمایل طبیعی مغز شما برای مطابقت با الگوها استفاده مینمایند.
قیاسها بر آنچه که درک میکنید و به خاطر میآورید تأثیر میگذارند و به شما کمک میکنند اطلاعات را راحتتر پردازش کنید زیرا آنها را با چیزهایی که از قبل میدانستید، مرتبط میکنید. این میانبرهای ذهنی، روشهای مفیدی برای پردازش اطلاعات جدید و ناآشنا هستند و به افراد کمک میکنند تا اطلاعات دریافتی را درک و سازماندهی کرده و فرابگیرند و بفهمند.
یک نمونه برای نحوه استفاده از تکنیک فاینمن:
یک نمونه از قیاس ایجاد شده توسط فاینمن قدرت تکنیک او را بهخوبی نشان میدهد. او توانست سؤالی در مورد وجود انسان مطرح کند و آن را به یک جمله ساده که حتی یک دانشآموز راهنمایی هم میتوانست آن را بفهمد، سادهسازی کند.
فاینمن گفت:
“همه چیزها از اتمها ساخته شدهاند – ذرات کوچکی که در حرکت دائمی به اطراف خود هستند. وقتی کمی از هم فاصله دارند یکدیگر را جذب میکنند، اما با نزدیک شدن به هم یکدیگر را دفع میکنند.”
در نمونه بالا، فاینمن میگوید که اگر شما چیزی در مورد فیزیک نمیدانید، مهمترین مفهومی که باید درک کنید این است که همه چیز از اتم تشکیل شده است. او در یک جمله، وجود بنیادی جهان را بیان میکند. این یک توانایی نبوغ آمیز است – نهتنها برای دانشمندان، بلکه برای نویسندگان هر موضوعی. تا جایی که ممکن است به طور مختصر حرف خود را بزنید و از به کار بردن زبان گیج کننده و تخصصی، خودداری کنید.
یک مثال دیگر برای درک بهتر تکنیک فاینمن

برای درک اینکه چگونه میتوانید مفاهیم غیر شهودی را ساده کنید، مثال زیر را در نظر بگیرید:
مثال: تکنیک فاینمن برای درک آنتروپی در فیزیک
در اینجا یک راه برای توضیح آنتروپی، با استفاده از اصطلاحات پیچیده وجود دارد:
“آنتروپی یک کمیت ترمودینامیکی است که نشان دهنده در دسترس نبودن انرژی حرارتی یک سیستم برای تبدیل به کار مکانیکی است که اغلب بهعنوان درجه بینظمی یا تصادفی در سیستم تفسیر میشود. در یک سیستم ایزوله، آنتروپی یا ثابت میماند یا افزایش مییابد.”
خوب، این برای کسی که با موضوع آشنایی ندارد، مسخره به نظر میرسد.
در اینجا یک راه سادهتر وجود دارد:
آنتروپی اغلب بهعنوان بینظمی در یک سیستم تعبیر میشود. برای مثال، اگر یک تکه یخ را در فضای باز بگذارید (با فرض دمای محیط بیشتر از دمای انجماد آب)، یخ ذوب میشود. پیش از این، مولکولهای آب مانند یک مکعب یخ فشرده بودند اما پس از ذوب، آنها آزادتر شده و منجر به افزایش بینظمی شدند.
توضیح دوم درک آنتروپی را بسیار آسانتر میکند، اینطور نیست؟
چرا تکنیک فاینمن کار میکند؟ علم پشت تکنیک فاینمن
جان مدینا، یکی از مقامات برجسته در مطالعه مغز، در کتاب قوانین مغز خود، به تحقیقی اشاره میکند که در آن از دو گروه خواسته شد برای چند دقیقه به فهرستی از کلمات نگاه کنند. از یک گروه خواسته شد تا تعداد حروفی را که دارای خطوط مورب هستند (مثال: کلمه Weather دارای یک حرف – W – با خطوط مورب) و تعداد حروفی که دارای خطوط مورب نیستند، تعیین کنند. از گروه دوم خواسته شد در مورد معنای هر کلمه فکر کنند و میزان علاقه یا بیعلاقگیشان نسبت به هر کلمه را در مقیاس صفر تا ده ارزیابی کنند.
پس از پایان آزمون، از دو گروه خواسته شد تا کلماتی را که با آنها برخورد کردهاند به خاطر بیاورند.
به نظر شما کدام گروه بهتر عمل کردند؟
گروهی که به معانی کلمات توجه میکردند.
هر چه معنای چیزی را بهتر درک کنیم، بهتر آن را در حافظه خود حک میکنیم. به نقل از دکتر مدینا:
“هر چه یادگیرنده بیشتر بر معنای اطلاعات ارائه شده تمرکز کند، اطلاعات را دقیقتر پردازش میکند. این اصل آنقدر بدیهی است که در نظر نگرفتن آن آسان است.”
دوم، همانطور که در مثال بالا دیدیم، تکنیک فاینمن شما را مجبور به استفاده از قیاسهای زیادی میکند. این روش دیگری برای حک کردن مفاهیم پیچیده در حافظه شما است و هر چه مثالها مرتبطتر و واقعیتر باشند، بهتر عمل میکنند.
باز هم به نقل از دکتر مدینا:
“قیاسها و مثالها به این دلیل کار میکنند که از تمایل طبیعی مغز برای تطبیق الگو استفاده میکنند. اگر بتوان اطلاعات را فوراً با اطلاعاتی که قبلاً موجود است مرتبط کرد (نمونههایی که در قیاسها استفاده میشوند، اطلاعاتی که از قبل میدانید را تشکیل میدهند) آسانتر پردازش میشوند.” (منبع)
آیا تکنیک فاینمن در همه موارد کار میکند؟
نه دقیقاً. اگر میخواهید چیزی را حفظ کنید، این تکنیکی نیست که بتوانید از آن استفاده کنید. تکنیک فاینمن بیشتر زمانی به کار میآید که به خودتان آن “آهان! ” را بگویید. لحظهای که بالاخره تمام قطعات را کنار هم میگذارید تا چیزی را بفهمید. استفاده از فلش کارت یا یادداشت برداری، راهبردهای موثرتری برای حفظ کردن مطالب هستند.
همچنین تکنیک فاینمن راه حل خوبی برای یادگیری مفاهیمی نیست که به نظر شما ساده یا قابل درک هستند.
چگونه تکنیک فاینمن را در عادت مطالعه خود به کار ببرید

اکنون که میدانید تکنیک فاینمن چیست، بیایید نحوه اعمال آن را بررسی کنیم. درحالیکه این تکنیک بیشتر برای کمک به مردم برای درک مفاهیم دشوار ریاضی استفاده میشود، واقعاً میتوان از آن برای درک هر مفهوم پیچیدهای استفاده کرد.
1 – میتوانید از تکنیک فاینمن برای مرور یادداشتهای خود استفاده کنید و بخشهای خاصی از درس که برای شما مبهم است را شناسایی کنید.
تکنیک فاینمن بهویژه زمانی مفید است که در تلاش برای درک مفاهیم چالش برانگیز یا تعاملات پیچیده هستید، مانند زمانی که ریاضی و فیزیک با هم ترکیب میشوند.
دانستن اینکه در کجای دانش و یادگیریتان شکاف و گپ (gap) وجود دارد، نقطهای است که یادگیری واقعی رخ میدهد. چه چیزی منطقی نیست، یا کدام قطعه از پازل گم شده است؟ برجسته کردن شکافهایتان در دانش به شما کمک میکند یادداشتهای خود را در یک روایت منسجم، سازماندهی کنید.
2 – با استفاده از تکنیک فاینمن میتوانید قیاسهای سادهای برای تقویت یادآوری مفاهیم ایجاد کنید.
با استفاده از یکی از مثالهای تکنیک فاینمن، میتوانید یک قیاس برای درک مفهوم گشتاور ایجاد کنید. گشتاور نیرویی است که یک جسم را میچرخاند. برای ایجاد یک تشبیه بهمنظور کمک به درک مفهوم گشتاور، میتوانید به سوراخ کردن چوب توسط یک پیچ فکر کنید. عبارت رایج “Righty Tighty, Leopy Loosey” (به سمت راست سفت، به سمت چپ شل) یک تشبیه عالی برای کمک به یادآوری این مفهوم است.
در صورت امکان، سعی کنید برای کمک به درک و توضیح موضوع مورد نظر، قیاس خود را ارائه دهید. استفاده از تشبیهها در هنگام تدریس، شما را مجبور میکند که برای شنوندگان خود در سطح درک و فهم آنها صحبت کنید و چیزی که قبلاً میدانستند را به مفهوم جدیدی که میخواهید آموزش دهید، مرتبط کنید.
بهعنوانمثال:
فرض کنید از برخی ترفندهای فاینمن برای توضیح نحوه نوشتن داستان استفاده میکنید. ممکن است با تقلیل مفهوم داستان به ساختار ساده یک هرم، آن را قبل درک تر کنید. تصویر یک هرم میتواند اطلاعات پیچیده را به روشی ساده به دانشآموز منتقل کند زیرا آنها میتوانند ساختار داستان را به شکلی که با آن آشنا هستند، مرتبط کنند.

این شکل به دانشآموزان یک درک شهودی از تنشی که در یک داستان خوب ایجاد میشود و در نهایت قبل از حل شدن یا تمام شدن داستان به نحوی به اوج میرسد، ارائه میدهد. توانایی ارائه یک قیاس مانند این شما را مجبور میکند که یک مفهوم را بهخوبی درک کنید تا آن را با ایدهای که قبلاً با آن آشنا هستید، مرتبط کنید.
3 – استفاده از تکنیک فاینمن بدون جست و جو و نگاه کردن به منابع اصلی، راه خوبی برای آزمایش درک شما از یک موضوع است و برای خودآزمایی قبل از امتحان ایدئال است.
یک راه عالی برای تمرین این است که وارد یک گروه مطالعه کوچک شوید و به نوبت مطالبی را که جزو موارد امتحانی شما خواهد بود به یکدیگر آموزش دهید. اگر همه افراد گروه در درک یک موضوع یا ایده دچار مشکل شدند، با هم کار کنید تا آن را ساده کنید و تا زمانی که برای همه روشن شود دست از توضیح دادن برندارید.
توضیح این مفاهیم برای همکلاسیها یا دوستانتان نهتنها حواس شما را تحریک میکند، بلکه واکنشهای عاطفیتان را نیز برانگیخته میکند و این تحریک عواطف به شما در حفظ اطلاعات کمک میکند. مطالعه گروهی همیشه موثر نیست، اما هنگام استفاده از تکنیک فاینمن در یک محیط گروهی کوچک، میتواند برای همه کسانی که درگیر هستند، مفید باشد. بااینحال، همیشه باید به یاد داشته باشید که محیطی را برای مطالعه پیدا کنید که بهترین کارکرد را برای شما دارد.
برای خودآزمایی، تمام اطلاعاتی را که میخواهید یاد بگیرید بدون ارجاع و نگاه کردن به یادداشتهایتان، مرور کنید. ببینید تا چه حد میتوانید در توضیح مفاهیم بدون سردرگمی پیشرفت کنید. تکنیک فاینمن شما را مجبور به درک کامل یک مفهوم میکند زیرا در غیر این صورت، نمیتوانید آن را برای یک کودک توضیح دهید. بهاینترتیب اطلاعات در حافظه شما بهخوبی نقش میبندد.
جان مدینا، کارشناس برجسته مطالعات شناختی و مدیر دو مؤسسه تحقیقاتی مغز، میگوید:
“هر چه یادگیرنده بیشتر بر معنای اطلاعات ارائه شده تمرکز کند، اطلاعات را دقیقتر پردازش میکند. این اصل آنقدر بدیهی است که در نظر نگرفتن آن آسان است.”
نتیجه گیری
سخن پایانی در مورد تکنیک فاینمن
تکنیک فاینمن یک ابزار یادگیری مفید است که از شما میخواهد درک خود را به چالش بکشید تا یادآوری موضوعات پیچیده را تقویت کنید، پیچیدگی یک درس را به نکاتی که بهراحتی قابل درک است تقسیم کنید، و فرصتی برای جذب واقعی مطالب و مفاهیمی که یاد میگیرید، فراهم کنید.
ازآنجاییکه میتوانید ایدهها و مفاهیم را بهسرعت درک کنید، مهم نیست که چقدر پیچیده باشند، عملکرد تحصیلی شما قطعاً پیشرفت را نشان خواهد داد. با تمرین مداوم تکنیک فاینمن، میتوانید عادتهای یادگیری خوبی ایجاد کنید که اثربخشی زمانی را که صرف مطالعه کتاب میکنید، بهبود میبخشد.
منابع:
ترجمه و اقتباس:
حسین شکرگزار
غیاث الدین مشایی