پیشرفت شخصی، مقالات
چگونه از پرسیدن سوال برای تغییر طرز فکر خود استفاده کنیم
اردیبهشت
چگونه از پرسیدن سوال برای تغییر طرز فکر خود استفاده کنیم
طرز فکر به چه معناست
طرز فکر مجموعه‌ای از باورهاست که نحوه درک شما از دنیا و خودتان را شکل می‌دهد. این بر نحوه تفکر، احساس و رفتار شما در هر موقعیتی تأثیر می‌گذارد. (منبع)
طرز فکر به انگلیسی
Mindset
انواع طرز فکر
به گفته کارل دوک، دو طرز فکر اساسی وجود دارد:
- طرز فکر ثابت
- طرز فکر رشد. (منبع: کتاب طرز فکر کارول دوک)
دانلود کتاب طرز فکر روانشناسی نوین موفقیت
با کلیک بر روی لینک زیر می‌توانید فایل PDF این کتاب را به‌صورت رایگان دانلود کنید.
لینک دانلود کتاب
چند نقل‌قول و جمله درباره طرز فکر
“جهانی که ما برای خودمان ساخته‌ایم نتیجه تفکرات ماست. نمی‌توانیم این دنیا را بدون تغییر طرز فکرمان تغییر دهیم.“
آلبرت انیشتین
“محیط و وضعیت اقتصادی شما انعکاس کاملی از طرز تفکر شماست.“
“انسان‌ها زندانی سرنوشت خود نیستند، بلکه تنها زندانی تفکرات خودشان هستند.”
“هیچ چیزی به‌خودی‌خود خوب یا بد نیست. این تفکر است که به آن معنی می‌بخشد.”
“چیزهای که ما به آنها فکر می‌کنیم آینده ما را خواهند ساخت، پس اگر می‌خواهید زندگی‌تان را تغییر دهید از تغییر ذهنتان شروع کنید.”
مقدمه
یکی از تفاوت‌های عمده بین افراد و دیدگاه آنها به زندگی، سوالاتی است که دائماً از خود می‌پرسند. اگر این یک موضوع عجیب به نظر می‌رسد، ممکن است قدرت سوالات را برای تغییر طرز فکر خود دست‌کم گرفته باشید.
سوالات این قابلیت را دارند که کانون تمرکز ما را در یک لحظه تغییر دهند. پرسیدن سوالات درست می‌تواند ذهنیت ما را از یک طرز فکر محدود به یک ذهنیت توانمند تغییر دهد. دیدگاه شخصی ما نسبت به واقعیت به چیزی بستگی دارد که روی آن تمرکز می‌کنیم و پرسیدن سوالات مناسب یکی از سریع‌ترین راه‌ها برای تغییر ذهنیت به سمت ایجاد طرز فکری توانمندتر و هوشمندانه‌تر است.
انگیزه، جهت و تمرکز
همه ما عادت داریم هر روز از خود سوالاتی بپرسیم و در بیشتر اوقات حتی از تأثیر آنها آگاه نیستیم. وقتی از خود سوال می‌پرسیم، ذهن ما این کار را دوست دارد. پرسش‌ها به ذهن انگیزه، جهت و تمرکز می‌دهند. به‌محض اینکه سوالی را مطرح می‌کنیم، ذهن ما بلافاصله شروع به جستجوی پاسخ می‌کند. اگر پاسخ‌هایی را که می‌گیریم دوست نداشته باشیم، علت آن احتمالاً ارتباط زیادی با سوالاتی دارد که می‌پرسیم.
سوالات تاثیر چشمگیری بر هر کاری که ما در زندگی انجام می‌دهیم دارند. آنها توانایی‌های ما، کیفیت روابط و درآمد ما را تعیین می‌کنند! با پرسیدن سوالات درست، می‌توانیم به سمت طرز فکری قدرتمندتر برویم و پاسخ‌های لازم برای تغییر هر جنبه‌ای از زندگی‌مان را پیدا کنیم.
سؤالات مناسب برای تغییر طرز فکر چیست؟
سوالاتی که باعث می‌شوند ما بر روی احتمالات و راه‌حل‌ها تمرکز کنیم، سوالاتی هستند که با تغییر طرز فکر ما به‌طورکلی ما را توانمندتر می‌کنند. مشکل این است که ما می‌توانیم به‌راحتی عادت کنیم از خود سوالاتی بپرسیم که محدود کننده یا حتی از نظر ذهنی و عاطفی ناتوان کننده هستند.
هر چیزی که بیشتر روی آن تمرکز کنیم در نهایت به واقعیتی در زندگی ما تبدیل خواهد شد. با آموزش خودمان برای پرسیدن آگاهانه سوالات مناسب، بدون توجه به شرایطمان، ذهنیت و طرز فکر خود را به سمت تمرکز مداوم بر روی احتمالات و راه حل‌های جدید هدایت می‌کنیم. این دقیقاً همان نوع تمرکزی است که رشد و پیشرفت شخصی ما را افزایش می‌دهد.
چگونه طرز فکر خود را مثبت کنیم
انتخاب سوالات توانمندساز
حالا بیایید به چند موقعیتی که ممکن است پیش بیاید نگاه کنیم و متوجه شویم که پرسیدن انواع مختلف سؤالات چگونه می‌تواند به طور اساسی روحیه ذهنی و طرز فکر ما را تغییر دهد.
فرض کنید صبح چهارشنبه است و زنگ ساعت به صدا درآمده است، اولین سوالی که از خود می‌پرسید چیست؟ اگر بگویید “چرا باید امروز سر کار بروم؟” چه تاثیری بر نگرش شما می‌گذارد؟ اگر از خود بپرسید “چرا این‌قدر احساس خستگی می‌کنم و می‌ترسم؟” این سوال چگونه بر سطح انرژی شما تأثیر می‌گذارد؟ با این دو سوال ساده، خود را برای یک روز ناامید کننده آماده کرده‌اید. چرا؟ زیرا اکنون ذهن شما بر روی یافتن دلایلی متمرکز شده است که چرا خسته هستید و باید کاری را انجام دهید که نمی‌خواهید انجام دهید، مانند رفتن به سر کار.
درحالی‌که اگر دو سوال اولی که از خود پرسیدید این بود که “امروز باید منتظر چه چیزی باشم و در حال حاضر برای چه چیزی بیشتر سپاسگزارم؟” حتی اگر پاسخ فوری به آن سوالات نداشته باشید، این طرز فکر مثبت، توجه شما را بر یافتن پاسخ متمرکز می‌کند. این سوالات را چند بار از خود بپرسید و متوجه شوید که پاسخ‌ها چه احساسی در شما ایجاد می‌کنند. ناگهان در می‌یابید که چیزی دارید تا منتظر آن باشید و دلیلی برای شکرگزاری وجود دارد. این نوع طرز فکر چگونه بر روز شما تأثیر می‌گذارد؟
یک مثال از رابطه بین سوالاتی که از خود می‌پرسیم و طرز فکر ما
اگر کسی نظری ناشی از بی‌فکری و بی‌ملاحظگی نسبت به شما ابراز کند، اولین سوالی که از خود می‌پرسید چیست؟ اگر بپرسید “چرا آنها مرا دوست ندارند؟” چه احساسی به شما دست می‌دهد؟ احتمالاً احساس خیلی بدی خواهد بود، زیرا اکنون طرز فکر شما به دنبال دلایلی است که چرا مردم شما را دوست ندارند و پاسخ‌ها احتمالاً چندان دلگرم کننده نیستند.
اما اگر پاسخ شما این بود که “من نمی‌دانم چه کاری می‌توانم انجام دهم تا آنها احساس بهتری داشته باشند؟” همان‌طور که ذهن شما به دنبال پاسخ این سوال می‌گردد، روی چیزهای مثبت متمرکز خواهید شد، زیرا به دنبال راهی برای کمک به شخص دیگری هستید.
همان‌طور که به‌وضوح قابل مشاهده است، پرسیدن سوالات درست می‌تواند به‌سرعت ذهنیت شما را به سمتی بسیار مثبت تغییر دهد. اما چالش اصلی این است که اکثر ما در حالت خلبان خودکار یا اتوپایلوت هستیم. اغلب اوقات ما در کنترل آگاهانه سوالاتی که از خود می‌پرسیم شکست می‌خوریم. در نتیجه، ناخواسته یک طرز فکر ایستا و ضعیف در مورد توانایی‌هایمان را درون ذهن خود پرورش می‌دهیم.
رابطه میان طرز فکر و تمرکز
همه ما به‌عنوان انسان محدودیت‌های خاصی داریم. برای مثال، ما به‌صورت هم زمان فقط می‌توانیم به طور مؤثر روی تعداد بسیار محدودی از چیزها تمرکز کنیم (اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم فقط روی یک کار یا وظیفه). من این را به‌عنوان یک مزیت بزرگ می‌بینم زیرا به این معنی است که وقتی ما بر روی افکار مثبت و توانمندساز تمرکز می‌کنیم، تمرکز بر روی افکار و باورهای محدود کننده در همان زمان به معنای واقعی کلمه غیرممکن می‌شود.
برای مثال:
آیا می‌توانید واقعاً خوشحال بوده و درعین‌حال بسیار غمگین باشید؟ آیا می‌توانید عشق شدید و خشم شدید را همزمان احساس کنید؟ فهمیدید منظورم چیست؟
ما نمی‌توانیم به‌شدت توجه خود را در دو جهت متضاد به طور همزمان متمرکز کنیم. این بدان معناست که وقتی روی چیزی مثبت تمرکز می‌کنیم، واقعاً روی آن تمرکز می‌کنیم، ذهنیت ما به طور خودکار افکار منفی را مسدود می‌کند. این ماهیت تمرکز است.
سوالات می‌توانند طرز فکر، تمرکز و احساسات ما را هدایت کنند
ازآنجایی‌که سوالات توانایی تغییر تمرکز ما را دارند، می‌توانیم از آنها برای تغییر احساسات و طرز فکر خود نیز به طور همزمان استفاده کنیم. وقتی از خود می‌پرسید: “در حال حاضر در مورد چه چیزی واقعاً احساس خوبی دارم؟” بادقت توجه کنید که بعداً چه اتفاقی می‌افتد.
در واقع اتفاقی که می‌افتد این است:
هنگامی که ذهن شما مشغول پاسخ دادن به این سوال شد، دیگر جایی برای مشغول شدن با افکار منفی و مخالف وجود نخواهد داشت. زیرا ذهن شما به‌سادگی نمی‌تواند درعین‌حالی که دلایلی برای احساس عالی بودن می‌آورد به طور همزمان دلایلی را نیز برای احساس ضعیف بودن جستجو کند.
برخی از افراد متقاعد شده‌اند که می‌توانند افکار مخالف و متعارض را به طور همزمان مدیریت کنند، اما تلاش برای انجام آن مستلزم یک سازش ذهنی و عاطفی بزرگ است. برای دستیابی به این نوع تقسیم تمرکز، باید درجه بسیار محدودی از توجه را در دو جهت مختلف اعمال کنیم. ولی این دیگر اسمش تمرکز نیست! برخی از مترادف‌های فعل تمرکز عبارت‌اند از: تثبیت کردن و مشخص کردن میزان توجه ما. وقتی معنا و تعریف درست تمرکز را متوجه شدیم، می‌فهمیم که ذهن ما اجازه تقسیم تمرکز و توجه را نمی‌دهد.
تمرکز یک تجربه تک بعدی نیست
تمرکز واقعی فراتر از هوشیاری و تیزبینی ذهنی ماست. در واقع تمرکز شامل احساسات ما نیز می‌شود. چرا؟ زیرا سوالاتی که از خود می‌پرسیم در احساسات و تجربیات مثبت ریشه دارند. وقتی سؤالات درستی می‌پرسیم، به ذهن خود دستور می‌دهیم که پاسخ‌هایی به ما بدهد که از یک طرز فکر مثبت حمایت می‌کند و ما را به سمت اقدام مثبت سوق می‌دهد.
احساسات مانند یک نیروگاه برای انگیزه انسان عمل می‌کند. ما می‌توانیم از ذهن خود برای پرسیدن سوالاتی استفاده کنیم که قدرت این نیروگاه را مهار می‌کند و آن را در مسیری که ما می‌خواهیم برویم، متمرکز و کانالیزه می‌کند.
طرح سوالات درست برای کمک به ایجاد طرز فکر مثبت
وقتی مشکلاتی در زندگی به وجود می‌آیند، چه سؤالاتی از خود می‌پرسیم تا طرز فکر مثبتی در خود ایجاد کنیم که ما را به سمت یافتن راه‌حل و پشت سر گذاشتن مشکلات ترغیب کند؟
در اینجا چند نمونه ذکر شده است:
1 – چگونه این مشکل یا چالش، فرصت جدیدی برایم ایجاد کرده است؟
در ابتدا ممکن است فرصتی را نبینید، پس به سوال کردن ادامه دهید. این سوال قدرتمند است زیرا بر اساس این فرض بنا شده است که آن مشکل، یک فرصت را ایجاد کرده و اکنون فقط باید آن فرصت را کشف کنید. ذهن شما این فرض را به‌عنوان واقعیت تشخیص خواهد داد و خیلی زود لیستی از فرصت‌های ممکن را به شما ارائه خواهد کرد.
2 – برای تغییر این وضعیت چه اقدامی باید انجام دهم؟
به فرضی که در این سوال تعبیه شده است توجه کنید. روشی وجود دارد که این وضعیت را به نحوی مثبت تغییر می‌دهد. اکنون، تنها کاری که باید انجام دهید این است که بفهمید آن اقدام چیست و در این راه ذهن شما مشتاق کمک به شما خواهد بود. انجام این کار شما را در فضای یک طرز فکر بسیار مثبت و خوش بینانه قرار می‌دهد که باعث می‌شود از تمام توانی‌های خود برای بهبود وضعیت استفاده کنید.
3 – چه جنبه‌ای از این چالش هیجان انگیز است؟
در سوال سوم نیز این فرضیه وجود دارد که در اینجا و این وضعیت چیزی برای هیجان زده شدن وجود دارد. ما فقط از ذهن خود خواستیم که بفهمد آن چیز، چیست.
به دلیل مطرح کردن این سه سوال، اکنون ذهنیت و طرز فکر شما بر روی فرصت، تحول و هیجان متمرکز شده است.
وجه اشتراک همه این سوالات چیست؟
همه آنها یک فرضیه در درون خود دارند که تمرکز ما را به سمت یک ذهنیت مثبت سوق می‌دهند. همه آنها چارچوبی را برای طرز فکر ما ایجاد می‌کنند که در راستای توانمندسازی بیشتر ماست. به‌علاوه ازآنجایی‌که ما فقط می‌توانیم در یک زمان روی یک چیز تمرکز کنیم، همه این سوالات ما را از کشف جنبه‌های منفی موقعیتمان چه از نظر ذهنی و چه از نظر احساسی باز می‌دارند.
به کار بردن این سه سوال در موقعیت‌های چالش برانگیز در ابتدا نیازمند تلاشی آگاهانه است. ایجاد الگویی برای پرسیدن چنین سوالاتی به زمان نیاز دارد، به‌خصوص زمانی که منابع ما به دلیل مشکلات مداوم در حال کاهش است. بااین‌حال، با تمرین و تکرار و ایجاد عادت، می‌توانیم خود را شرطی کنیم که به سمت طرز فکر مثبت‌تری برویم و یاد بگیریم که با پرسیدن سوالات درست، مدبرانه نیز پاسخ دهیم.
یک مرور کلی بر رابطه میان پرسیدن سوالات درست و تغییر طرز فکر
تا اینجا متوجه شدیم که ارزش استفاده از سوالات برای تغییر تمرکز و طرز فکرمان چه‌قدر زیاد است. ما همچنین یاد گرفتیم که دقیقاً به چه نوع سوالاتی برای هدایت تمرکز خود در جهت مثبت لازم داریم. اکنون وقت آن است که راه‌های خاصی را در نظر بگیریم که بتوانیم از این مهارت به طور عملی استفاده کنیم و آن را در زندگی خود به کار ببریم.
برای بهره‌مندی کامل از قدرت پرسش‌ها، به راهی برای ادغام آنچه تا کنون آموخته‌ایم در روال و روتین روزانه‌مان نیاز داریم. به طور خاص، ما باید عادت استفاده عمدی و آگاهانه از سوالات را برای هدایت تمرکز و کنترل ذهنیت و طرز فکر خود به شیوه‌ای سازنده ایجاد کنیم.
با طرز فکر صبحگاهی خود شروع کنید
هر روز صبح که از خواب بیدار می‌شوید، بخشی طبیعی از فرایند تفکر شما این است که از خود سوالاتی در مورد روزی که در پیش دارید، بپرسید؛ بنابراین، این یک فرصت عالی برای تأثیرگذاری مثبت بر طرز فکر شماست. پرسیدن سوالات درست اول صبح به شما کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنید که تمرکز شما در تمام طول روز در جهتی سازنده و مثبت قرار می‌گیرد.
به همین دلیل در این قسمت از مقاله لیستی از سوالات احتمالی ذکر شده است که می‌توانید از فردا هر روز صبح از خود بپرسید. این سوالات به طور خاص طراحی شده‌اند تا تأثیر مثبتی بر طرز فکر شما، به‌ویژه سطوح شادی، تعهد و عزت نفس شما داشته باشند.
سوالات:
- چه چیزی در زندگی من وجود دارد که باعث می‌شود در حال حاضر احساس خوشبختی کنم؟
- امروز در زندگی‌ام ممکن است چه اتفاقی بیفتد که مرا هیجان زده کند؟
- در حال حاضر واقعاً برای چه چیزی احساس شکرگزاری می‌کنم؟
- واقعاً امروز منتظر چه چیزی هستم؟
- چه کسی را دوست دارم و چه کسی مرا دوست دارد؟
اگر در پاسخ به هر یک از این سوالات مشکل دارید، به‌سادگی کلمه “می‌تواند” را در سوال وارد کنید. به‌عنوان‌مثال، در سوال شماره 1: چه چیزی در زندگی من وجود دارد که می‌تواند در حال حاضر به من احساس خوشبختی بدهد؟
در حین انجام روتین صبحگاهی خود کمی زمان بگذارید و به این سوالات توجه کنید.
نکته بسیار مهم:
به یاد داشته باشید، این پرسیدن سوال نیست که طرز فکر شما را تغییر می‌دهد، بلکه پاسخ‌ها است که این کار را انجام می‌دهند.
همان‌طور که مشغول پاسخ دادن به هر سوال هستید، مطمئن شوید که لحظه‌ای وقت بگذارید و تجربه کنید که این پاسخ چه احساسی در شما ایجاد می‌کند.
حداقل ده روز این کار را هر روز انجام دهید!
با ایجاد یک روال صبحگاهی برای پرسیدن چنین سوالاتی از خودتان، شروع به ایجاد یک عادت و الگو خواهید کرد. پس از مدتی، نه‌تنها سوالات به‌صورت خودکار مطرح می‌شوند، بلکه سطح درک شما از ارزش پاسخ‌ها نیز افزایش می‌یابد. پاسخ به این سوالات بخش مهمی از چیزی است که زندگی را ارزشمند می‌کند و ایجاد یک تغییر مثبت در تمرکز شما در مورد این پاسخ‌ها نیز طرز فکر غالب شما را تغییر می‌دهد.
آگاهی از موهبت‌ها و وجوه مثبت خودتان در اول صبح می‌تواند کل روز شما را کاملاً تغییر دهد. این سوالات در طول روز، شما را دنبال خواهند کرد و خواهید دید که به دنبال دلایل بیشتری برای احساس شادی، هیجان و قدردانی هستید. این نمونه‌ای عالی از قدرت سوالات ساده برای تغییر طرز فکر، تغییر تمرکز، افزایش انگیزه و ایجاد احساس مثبت در زندگی شما است.
به یاد داشته باشید، تمام هدف این تمرین این است که با کنترل آگاهانه آنچه که به ذهن خود اجازه می‌دهید روی آن تمرکز کند، طرز فکر خود را تغییر دهید.
بنابراین نکته مهم دیگری که باید در نظر گرفت این است:
این سؤالات برای تحریک ذهن شما به تفکر در جهت‌های مثبت و کشف پاسخ‌های تشویق کننده طراحی شده‌اند. آنها برای تحلیل و بررسی بیش از حد فکر و احساس شما طراحی نشده‌اند. پس به خودتان اجازه ندهید که بیش از حد لازم سوال بپرسید و بدانید چه زمانی باید از پرسیدن دست بردارید و شروع به پاسخگویی کنید.
هنگام طراحی سوالات برای تغییر طرز فکر همیشه یک فرض مثبت را در نظر بگیرید
هنگامی که در حال طراحی چنین سوالاتی برای خود هستید، مطمئن شوید که آنها همیشه یک فرض مثبت در مورد پاسخ در خود داشته باشند. به‌عنوان‌مثال، همه سؤالات بالا چیزی مثبت را فرض می‌کنند. سوال شماره 1 فرض می‌کند که در حال حاضر چیزی برای احساس خوشحالی وجود دارد، همان‌طور که سوال شماره 2 فرض می‌کند چیزی وجود دارد که باید در مورد آن هیجان زده شد. این نوع فرضیات به ذهن شما، هم جهت و هم انگیزه می‌دهد.
ذهن این مفروضات را حقیقت می‌داند. در نتیجه پاسخ‌هایی خواهد یافت که از آن حقایق پشتیبانی می‌کنند. با ساختن سوالات شخصی خود به این روش، توانایی تغییر طرز فکر خود را به دلخواه خود و تغییر تقریباً هر جنبه‌ای از زندگی خود را در اختیار خواهید داشت.
منبع:
ترجمه و اقتباس:
حسین شکرگزار
غیاث الدین مشایی
لینک دانلود فایل PDF
